10 leuke dingen om te doen in Zuid-Limburg

Vorige zomer brachten wij een volle vakantieweek door in Zuid-Limburg. Ik had besloten eens echt de toerist uit te hangen en de week volgepland met uitstapjes en activiteiten. Té vol eigenlijk, maar dat kwam omdat er zo veel te doen is dat ik nog niet kende en dat ik gewoon eens wilde zíen en doén met het hele gezin.

Het werd dus een volle, maar wel een hele leuke week. En dankzij die week kunnen we nu onze eigen ‘Top Tien van leuke dingen om te doen’ opstellen. Hier is ‘tie:

10. Openlucht theater Valkenburg
Het Openlucht theater in Valkenburg is geweldig: gelegen in het bos, met de mergelgrotten als achtergrond. Wij hadden het geluk dat er een optreden was van Jacq Vriens die sprookjes vertelde! Check het programma hier om te zien of er een leuke (kinder)voorstelling gepland staat wanneer je er bent.

9. Natuurhistorisch Museum
Het Natuurhistorisch museum ligt in (wat mij betreft) het mooiste hoekje van de oude binnenstad van Maastricht en is boeiend en overzichtelijk. Met natuurlijk alles over de Mosasauriërs. Dit museum ligt aan de route van onze favoriete stadswandeling.

8. Pietersberg: Oehoe wandeling
Onze kinderen slaan een wandeling meestal liever over. Maar deze heeft een letterlijk hoogtepunt dat ze wél cool vinden: de uitkijkbrug over de Enci groeve. Natuurmonumenten heeft een aantal mooie wandelroutes over de Pietersberg. Met kinderen is ‘Het raadsel van de Oehoe’ leuk om te lopen: een tocht van 4 kilometer met opdrachten. Gratis verkrijgbaar bij startpunt Slavante.

7. Gaia Zoo
Eerlijkheid gebied te zeggen dat het al wat langer geleden is dat wij in deze Zoo in Kerkrade zijn geweest. Maar toen vonden we ‘m top en deze dierentuin willen we snel weer bezoeken.

6. Museum van de Illusie
Als het een keer minder fijn weer is, is dit echt een leuke tijdsbesteding voor een paar uur met kinderen vanaf een jaar of 6. Zie de website voor actuele informatie. Gelegen in Maastricht.

5. Speurtocht Pieke en Maoke
Een leuke stadswandeling met opdrachten voor kinderen tussen de 6 en 12, door het oude centrum van Maastricht. De speurtocht is te verkrijgen bij het ‘Maastricht Visitor Centre’ in de Kleine Staat of online te bestellen.

4. Kidstour in de grotten
Voor klein en groot zijn er verschillende rondleidingen door de mergelgrotten van Maastricht, via Maastricht Underground. Wij deden de Kidstour en daar lees je hier over.

3. Epen bronnenwandeling en ijsboerderij
Prachtige wandelroutes door en rondom het dorp Epen, middenin het heuvelland, waar je in de zomer met blote benen door de bronnen waadt. En na afloop boerenijs met vers fruit eten bij de Wingbergerhoeve in Vijlen. Kijk hier voor de routes.

2. BloteVoetenPark
Het BloteVoetenPark in Brunssum vonden we unaniem een heel leuk uitstapje. Hindernisbanen over de vijver en door de modderpoelen, op blote voeten uiteraard.

1. Zwembad Green Resorts
Het zwembad van het Green Resorts park staat op één ;-). Want bij mooi weer blijft zwemmen de leukste bezigheid, volgens de kinderen. Hoe fijn om dan een groot, ‘eigen’ zwembad te hebben?!

Kids underground: de grotten in!

Rondom Maastricht kun je op verschillende plekken ‘underground’, oftewel afdalen in een van de ondergrondse gangenstelsels van de mergelgrotten. Op de website Maastricht Underground vind je een leuk aanbod aan activiteiten. Met onze kinderen van 10 en 12 kozen wij voor de Kids Tour.

Ondergrondse geschiedenis

Bij de Kids Tour neemt een gids je mee door het grottenstelsel onder de Sint Pietersberg. De tour zit vol leuke en spannende verhalen en duurt een uurtje, net genoeg en niet te lang. Allerlei weetjes komen voorbij, zoals de poging van het Franse leger om Fort Sint Pieter op te blazen vanuit het ondergrondse gangenstelsel (mislukt!). De gids vertelt ook over het zware werk van de mergelblok zagers. Hoé zwaar dat werk is, mogen alle kinderen zelf even ervaren. Zo zien, horen en voelen we de ondergrondse geschiedenis.

mergelblokken zagen

Uitzicht over de mergelgroeve

Wanneer we na een uurtje weer bovengronds zijn, lopen we nog een rondje over de Sint Pietersberg. Je loopt vanaf de Grotten Noord bijvoorbeeld gemakkelijk naar het uitzichtpunt over de mergelgroeve. Nu een natuurgebied beheerd door Natuurmonumenten, vroeger het terrein van de Eerste Nederlandse Cement Industrie, de ENCI. Mooie wandelroute, prachtig uitzicht! Zeker ook met kinderen de moeite waard om naar toe te lopen.

Rol je daarna de Pietersberg weer áf, maak dan een stop bij de Tapijnkazerne. In de oude kazerne in het stadspark is nu een leuke Brasserie gevestigd waar je lekker kunt lunchen, borrelen of dineren.


Handig om te weten:
  • Maastricht Underground biedt verschillende rondleidingen door de grotten, kazematten en Fort Sint Pieter aan. Op hun website vind je meer informatie, tijden en ticketverkoop.
  • Natuurmonumenten heeft mooie wandelroutes uitgezet op de Sint Pietersberg.

Zwijntjes aaien in Groeve Blom

Mijn zus kent zo’n beetje alle wandelroutes in de wijde omgeving van Bemelen en nam ons mee op een wandeling door Groeve Blom. Best een stukje lopen voor de kinderen, maar de zwijntjes en geiten waar ze gewoon tussendoor kunnen lopen, maken alles goed.

Zelf vind ik vooral de steile afdaling door de groeve heel bijzonder. Dan lijkt het toch echt alsof je ergens in het buitenland wandelt?! Als je de groeve uitloopt en door de weides onderlangs de kerktoren van Berg loopt, voelt het dan weer op-en-top Limburgs.

Maar even naar het begin: om deze route van circa 6,5 kilometer te starten, loop je aan de achterkant van Resort Mooi Bemelen het park af. Je gaat rechtsaf het pad op, steekt de verharde weg (‘Franse steeg’) over en vervolgt de route over het pad waarbij je na een tijdje uitkomt op een rustige verharde weg, de Achteromsweg. Na zo’n 700 meter buigt de weg naar links. Vervolg deze verharde weg tot aan de t-splitsing. Daar sla je linksaf. Blijf de weg volgen totdat je in het dorp Berg uitkomt. Hier loop je rechts de Lindenstraat in. Na een meter of 70 sla je linksaf om de groeve in te gaan.

Klimgeiten en werkzwijnen

In de groeve daal je af langs de steile mergelhellingen. Goede kans dat je op de richels van de helling de eerste geiten al aantreft. Vroeger werd hier zand, kiezel en mergel gewonnen. De exploitant, de heer Blom, ontwikkelde de groeve tot natuurgebied toen de mergelwinning stopte. Het beheer van het natuurgebied is nu in handen van Het Limburgs Landschap, die een paar pagina’s vol heeft geschreven over de flora en fauna in Groeve Blom. Daarin lees ik dat de lieve zwijntjes die we ontmoeten, er niet voor niets lopen. Zij hebben hier werk te doen: met hun gewroet leveren zij een bijdrage aan de ontwikkeling van het natuurgebied door de grond om te woelen. Mooi… maar dus vooral ook heel geschikt om te aaien!

Als we zijn uit geknuffeld en de groeve verlaten door het draaihekje, steken we de weg over en slaan direct rechtsaf het weiland in. Daar volgen we het pad. Na weer een draaihekje gaan we rechtdoor op een kruising van wandelpaden. Bij de volgende kruising gaan we naar links en wandelen de helling op. We komen uit op de Lindenstraat en slaan rechtsaf. We passeren de Bonte Haan met zijn ‘boerenterras’ (of nemen daar even plaats, dat kan op zaterdagen en zondagen) en slaan snel weer linksaf om langs de velden (links aanhouden) terug te keren naar Resort Mooi Bemelen.

Onze favoriete dag in Maastricht – stadswandeling

Vanuit Bemelen rijden we in tien minuten naar ‘de stad’, Maastricht dus. Onze favoriete dag in de stad begint met een ontbijt of brunch bij Mama. Vooral favoriet bij de kinderen vanwege de ligging: op de Groene Loper naast de ‘KlimRex’, én vanwege de American pancakes op het menu.

Vanuit Mama lopen we de stad in door het gezellige Wijck, of we parkeren de auto bij de parking Centre Ceramique. Vanaf Plein 92 steken we de Maas over via de voetgangersbrug de ‘Hoeg Brögk’ en komen uit in het Stadspark van Maastricht. Als we dan linksaf slaan en het pad volgen, komen we bij de Helpoort (ca 1229), Nederland’s oudste nog bestaande stadspoort in de middeleeuwse stadsmuur. Ertegenover ligt het Pesthuys. Als klein kind kon ik me helemaal voorstellen hoe vroeger de stadsbewoners die leden aan de pest hier moesten verblijven; buiten de stadsmuren en daarmee op veilige afstand. Het blijkt echter dat dit gebouw nooit echt als pesthuis heeft gediend, maar de naam heeft gekregen vanwege de barakken voor pestlijders die dichtbij lagen.

Gruwelverhalen

Iets verderop zie je het Pater Vinck torentje en de ‘Vief köp’, ook al een plek die ik vroeger heel spannend vond vanwege het gruwelverhaal dat eraan vastzit. In 1638 werden hier 5 ‘verraders’ onthoofd en hun hoofden op houten staken op de stadsmuur gespiest. Eén van hen was Pater Vinck, die samen met andere katholieken heulde met de Spaanse ‘vijand’. Zij hadden meegewerkt aan het geheime plan om enkele Spanjaarden de stad binnen te smokkelen. De Spanjaarden zouden ’s nachts de poorten openzetten voor de Spaanse ruiterij, die de stad zo weer wilde overmeesteren. Het plan mislukte en twintig samenzweerders werden opgepakt, gemarteld, en negen van hen vervolgens gedood.

Van de bloederige geschiedenis naar het hier en nu. Anno 2021 is dit een pittoreske plek waar je op het fijne terras van D’n Hiemel kunt zonnebaden. Laten we maar denken dat ook Pater Vinck vanuit d’n Hiemel met een lekker drankje op ons neerkijkt. Loop je een stukje door dan volgt er nog een goed terras, van Café Sjiek, beroemd om het lekkere zoervleis dat je hier kunt eten.

Bij Café Sjiek slaan we rechts de Pieterstraat in en vervolgens weer linksaf het Lang Grachtje in. We komen uit op de Grote Looiersstraat, vroeger het hart van het leerlooiersgilde. De leerlooiers gebruikten het water van de Jeker om het leer te reinigen en dumpten het gebruikte water ook weer in het riviertje, wat ervoor zorgde dat met name in zomermaanden de stankoverlast enorm was. We slaan aan het einde rechtsaf de Looiersgracht in, waar we na een tijdje een lief bronzen ezeltje zien staan, op de Ezelenmarkt.

Zaate Hermenie en terrasjes

We lopen een stukje door en slaan rechtsaf bij Café de Tribunal om een klein stukje verderop de straat over te steken en linksaf te slaan, naar het Sint Servaasklooster. Aan onze rechterhand ligt een mooi pleintje met het standbeeld van Henric van Veldeke. Ken je hem nog van de Nederlandse literatuurlessen, de oudste bij naam bekende Nederlandse schrijver? We staan hier ook aan de voet van de Sint Janskerk met zijn rode toren. De bekende Servaasbasiliek ligt ernaast. We lopen tussen de kerken door en staan dan op het Vrijthof, waar het altijd een feest is om langs de beelden van de ‘zaate hermenie’ (blaaskapel die met carnaval over straat trekt) te lopen.

We steken het Vrijthof over (een terrasje pikken is natuurlijk altijd een optie) en lopen de Platielstraat in met leuke winkels, waaronder favoriet Dille & Kamille. In het straatje rechts na het Amorsplein ligt nog een leuke winkel: Festen. Als we daar geweest zijn, lopen we terug om de straat te vervolgen en door te lopen totdat we bijna aan de Maas zijn. We slaan rechtsaf om de Stokstraat in te gaan, weer zo’n mooie oude straat met prachtige ‘boetieks’. Aan de rechterkant zit het kleinste café van Nederland, In de Moriaan, met aan de achterzijde een gezellig terras met heerlijke lunch, borrelhappen en natuurlijk vlaai.

Komen we aan het einde van de Stokstraat, dan beginnen de kinderen te jubelen want daar ligt Luna Rossa met overheerlijk Italiaans ijs. Dat eten we op naast Pieke en zijn hond Maoke, die rechtstreeks uit een Maastrichts boek over de rauwe jaren 30 in het Stokstraatkwartier gewandeld zijn. In tegenstelling tot de sjieke winkelstraat die het nu is, was het toen een armoedige arbeiderswijk waar grote gezinnen kleine huizen bewoonden. Pieke verkoopt een stuk zeep, dat hij volgens het verhaal voor zijn vader moet verkopen om diens caférekening te kunnen betalen. Arme Pieke… toen al een armetierig bestaan en nu kan hij slechts toekijken hoe de kinderen van de eenentwintigste eeuw zich tegoed doen aan ijsjes die omgerekend naar zijn tijd een weekloon kosten.

Ach ja, laten we dan ook maar genieten van het goede leven, dat lukt hier in optima forma!


De leukste plekken op deze route op een rij:
  • Restobar Mama op het Oranjeplein. Heerlijk terras, vooral met (kleine) kinderen.
  • Café Sjiek in de Sint Pieterstraat. Leuk om te eten maar wel altijd stervensdruk en niet te reserveren. Je moet dus geluk hebben.
  • Petit Café Moriaan in de Stokstraat. ‘Verborgen’ terrasje op een mooi en rustig plekje in de binnenstad.
  • Festen in de Minckelersstraat. Leuke cadeauwinkel.
  • Gelateria Luna Rossa. Lekker ijs, maar niet goedkoop.

VVV Maastricht heeft een stadswandeling voor gezinnen met jonge kinderen, Maoke en de Maastrichtse speurneuzen, die deels overeenkomt met bovenstaande route en leuke opdrachten en weetjes heeft